De Petrus – Library, Museum and Community Center in Vught

Od roku 1985 do 2015 zamknięto w Holandii ponad tysiąc kościołów. Co roku ubywa 6% katolików w kościołach całego kraju. Likwidacja instytucji sakralnych postępuje więc w szybkim tempie. Umieszczanie nowej funkcji w obiektach sakralnych nie jest zjawiskiem nowym i wynika z chęci zachowania wartościowej architektury, ale nadanie jej nowej tożsamości. Jedną z najbardziej znanych realizacji, wyznaczających trend była adaptacja kościoła św. Pawła w Masstricht na potrzeby księgarni wykonana w 2008 roku przez biuro Merkx + Girod.  

Sukces idei okazał się zarówno komercyjny, jak i prestiżowy przez zdobyte nagrody i wyróżnienia, co przełożyło się na kolejne koncepcji – w tym powstanie nowego obiektu kultury w ramach przebudowy pochodzącego z 1884 roku kościoła w Vught. Miał to być obiekt wielofunkcyjny, łączący funkcje biblioteki i muzeum.

Podstawowym założeniem interwencji było zachowania charakterystycznej, neogotyckiej estetyki budynku. Historyczny obiekt nie był widziane poprzez jego byłą funkcję, ale przez pryzmat wartości estetycznej, a więc zachowane zostały zarówno witraże, jak i malarstwo ścienne.

Działanie architektów widoczne jest przez pomysł na wprowadzenie obłej formy antresoli, która oplata wewnętrzną konstrukcję obiektu. Miękka forma widoczna jest również na zewnątrz poprzez zadaszenie dodatkowej bryły. Ta nowa kubatura tworzy cztery niewielkie pawilony w tym jeden z restauracją – jako niezależny od funkcji wewnątrz. Umieszczenie nowego elementu w zewnętrznej bryle miało być jednocześnie symbolem zmiany funkcji obiektu dla odbiorców.

Sens użycia biomorficznego kształtu najbardziej widoczny jest, gdy patrzymy na rzut istniejącego obiektu, który charakteryzuje się mnogością miękkich linii zarówno w rzucie, jak i przekroju w postaci absyd, wnęk i łuków.

Architektom zależało, aby zachować jednoprzestrzenny charakter wnętrza i wyeksponować jego detale. Antresola mieści się głównie w nawach i jest poprowadzona tak, aby odsłonić rzeźbiarski sufit kościoła, który traktowany jest jak dzieło sztuki. Czytelnie wypełniają zarówno poziom parteru, jak i piętro. Funkcje wymagające wymknięcia, czyli strefa administracji i zespół sal konferencyjnych zostały wycofane z widoku i zlokalizowane w głębi pod antresolą.

Nowo wprowadzone elementy konstrukcyjne, wyposażenie i meble mają nowoczesny, minimalistyczny charakter i stanowią kontrast dla przepychu oryginalnego wnętrza, jednocześnie wybór czarno-białej kolorystyki i naturalnego drewna nadaje całości eleganckiego wyrazu.

Aby przestrzeń uczynić bardziej elastyczną czytelnie wyposażone zostały w modularne i mobilne regały na książki, które można przesuwać, aranżując w zależności od potrzeb w większym stopniu otwartą powierzchnię.

Projektant
Molenaar & Bol & van Dillen Architects
Program
Obiekt hybrydowy
Kraj
Holandia, Vught
Lokalizacja
Centrum miasta
Data realizacji
2018
Skala
2000 - 4000
Powierzchnia
3 000
Rodzaj realizacji
Przebudowa budynku historycznego
Forma
Rozczłonkowana bryła
Komponenty
Otwarty plan czytelni, Sale spotkań, Kawiarnia / restauracja
Nagrody i wyróżnienia