De Krook – Ghent Library

Biblioteka swoją nazwę zawdzięcza lokalizacji w zakolu rzeki Scheldt. Odwołuje się także do jej fromy poprzez charakterystyczne przełamanie bryły. Nowa bryła zastąpiła opuszczony zespół budynków przemysłowych, który został wyburzony i na nowo udostępnił zaniedbany do tej pory obszar dzielnicy. Obiekt od momentu otwarcia  jest tłumnie odwiedzany, a liczba wypożyczeń wzrasta, dzięki czemu zyskał określenie katalizatora kultury.

Powiązane z otoczeniem widoczne jest w dopasowaniu bryły do kontekstu urbanistycznego. Przed wejściem do budynku, które zaznaczone zostało dynamicznym nadwieszeniem ostatnich kondygnacji projektanci zaproponowali nowy plac publiczny, który połączony został z miastem dwoma mostami. Pierwszy jest przedłużeniem placu, a drugi jest zakończeniem ciągu pieszego wzdłuż elewacji budynku. Pod placem architekci ukryli jeszcze dwie kondygnacje.  

Budynek został oddany do użytku w 2017 roku, co zbiegło się z datą przyznania pracowni RCR Arquitectes nagrody Pritzkera, najważniejszej nagrody architektonicznej. Biblioteka w Ghent jest budynkiem w którym pojawiają się charakterystyczne dla architektów środki wyrazu, widoczne w estetyce fasady i stosowanych materiałach.

Bryła budynku składa się z przesuniętych względem siebie brył kondygnacji. Fasady budynku są w całości przeszklone i dodatkowo osłonięte stalową, ażurową konstrukcją złożoną z poziomych pasów. Zamontowana w znacznym dystansie od szklanej elewacji instalacja tworzy niepowtarzalny efekt, jakby obiekt pozostawał w ciągłym ruchu. To wrażenie zostaje spotęgowane wieczorem, gdy wnętrze rozświetla się, a dodatkowo podświetlane są również pasy stali.

Dla architektów budynek miał stanowić przykład nowej typologii bibliotek, jako miejsca spotkań, ale też doświadczania przestrzeni. Projektanci podkreślali, że przestrzeń powinna wchodzić w interakcję z użytkownikami, a książki są tylko jednym z elementów, ale niekoniecznie dziś kluczowym, biorąc pod uwagę cyfryzację i zmiany społeczne.

Budynek umożliwia dostęp z poziomu placu publicznego, ale również z poziomu niżej. Oba poziomy we wnętrzu łączą amfiteatralne schody. Nadziemne poziomy budynku są więc niemal całkowicie otwarte, wydzielone pozostają trzony obsługowe z komunikacją pionową. Jednocześnie kondygnacje nie mają klasycznej formy, gdyż stropy posiadają wiele przebić. W efekcie w większym stopniu przypominają antresole i kładki zawieszone w jednej dużej przestrzeni. Pozwala to uzyskać kontakt wizualny pomiędzy niższym, a wyższym piętrem. Otwartej przestrzeni towarzyszą mniejsze i większe przeszklone sale spotkań.

Obok funkcji biblioteki publicznej budynek stał się także domem dla Wydziału Nauk Komunikacyjnych Uniwersytetu w Gandawie oraz IMEC, czyli międzynarodowego ośrodka badań i rozwoju oraz innowacji, działającego w dziedzinie nanoelektroniki i technologii cyfrowych. Instytucje zajmują dwa ostatnie piętra.

Wnętrza budynku różnią się od typowych czytelni pod względem kolorystyki. Dominuje czarny kolor, podkreślający stalową konstrukcję budynku, która jest najbardziej wyrazistym elementem estetyki wnętrz. W niektórych miejscach związane z konstrukcją są elementy wyposażenia np., blaty, czy ławki. Wiele mebli to autorskie rozwiązania projektantów. Trzony komunikacji zostały wylane z betonu architektonicznego z widoczną teksturą deskowania. Ciepłej tonacji dodają posadzki z beżowej wykładziny oraz podobny odcień listwowego sufitu podwieszanego.

Projektant
RCR Arquitectos, Coussée & Goris Architecten
Program
Obiekt hybrydowy
Kraj
Belgia, Ghent
Lokalizacja
Centrum miasta
Data realizacji
2017
Skala
> 8000
Powierzchnia
18419
Rodzaj realizacji
Nowy budynek
Forma
Zwarta bryła, Kompozycja geometryczna
Komponenty
Otwarty plan czytelni, Pokoje pracy cichej, Sale spotkań, Kawiarnia / restauracja, Sala wielofunkcyjna z płaską podłogą, Kącik dla dzieci
Nagrody i wyróżnienia