Väven – Umeå Cultural Center

Koncepcja Centrum Kultury Umeå zakładała realizację strategicznego z punktu widzenia miasta budynku, który integrowałby kilka instytucji publicznych i komercyjnych wraz z renowacją nabrzeża. 

Budynek znajduje się w centrum Umeå, pomiędzy Storgatan a rzeką Ume i jest częścią projektu urbanistycznego „Miasto między mostami”, w ramach którego powstaną nadbrzeżne obiekty kulturalne i edukacyjne, publiczny pasaż, parki i skwery, celem otwarcia miasta w kierunku rzeki.

Väven (w języku szwedzkim oznacza „falę”) łączy w sobie różnorodne obiekty kulturalne, w tym bibliotekę, muzeum, centrum konferencyjne, teatr typu black-box oraz nowy hotel. Nadrzędnym celem architektów było opracowanie budynku w taki sposób, aby był podatny na zmiany funkcjonalne w przyszłości.

Bryła budynku zlokalizowana została na działce na której znajdowała się już historyczna zabudowa. Budynek wpisuje się w istniejącą tkankę miasta, kontynuując linie zabudowy, jednocześnie otwiera się w stronę nabrzeża.  Zastosowana przez projektantów kompozycja składa się z dwóch elementów: niższej bazy oraz wieży na planie nieregularnego sześcioboku.

Baza ma zmienną formę. Z terenu wyrasta, jako dwie osobne bryły, ale od trzeciego piętra łączy się we wspólną formę zbliżoną do literki Z. Ostre kąty zostały zmienione na wyoblenia. Dzięki temu bryła zyskuje opływowy kształt, który oplata istniejącą zabudowę i wpisuje się w organiczny charakter nabrzeża. To nawiązanie widoczne jest również w estetyce fasady, która składa się z naprzemiennych pasów przeszkleń i pełnych płaszczyzn. Biały kolor okładziny kontrastuje z ceglanymi murami zabudowy sąsiedniej. Silny graficzny efekt uwydatnia dobór grafitowego odcienia szklenia w szybach.  Pasy są nieregularne, co jest abstrakcyjnym odniesieniem do fal na morzu, ale również do tradycji miasta. 

Umeå znana jest również jako Björkarnas Stad – Miasto Brzozy, po tym jak po wielkim pożarze w 1888 roku w mieście zasadzono tysiące brzóz w celu zminimalizowania skutków przyszłych pożarów. Motyw ten przejawia się na elewacji na dwa sposoby; w ciągu dnia nieprzezroczysta, jasna okładzina przypomina bladą korę, przeplataną ciemnymi pasmami przeszkleń. W nocy Väven prześwituje przez przeszklone wstęgi fasady, podczas gdy nieprzezroczyste pasma okładziny nikną w cieniu. We wnętrzu paleta kolorów przypomina barwy liści brzozy w różnych porach roku; od pąków do zimowych przymrozków.

Budynek został zlokalizowany w terenie zróżnicowanym wysokościowo, przez co dwie kondygnacje są w części podziemne, a w części wychodzące na teren. W efekcie jedno z wejść znajduje się na poziomie -2, gdzie zlokalizowany jest  foyer i sala teatralna. Wejście do foyer biblioteki znajduje się kondygnacji wyżej w drugiej bryle. Obie bryły łączą się na trzecim piętrze we wspólnej powierzchni. Jest to niemal w  całości otwarta przestrzeń w której dominuje naturalny kolor drewna widoczny w parkiecie i podwieszanym, listwowym suficie.

Pomiędzy rzędami regałów na książki są stanowiska do nauki, a także miejsca wypoczynkowe. Czwarte piętro to kontynuacja czytelni oraz nowa przestrzeń konferencyjna z salami wielofunkcyjnymi. Połączenie funkcji biblioteczno-kulturalnych pozwala użytkownikowi wygodnie korzystać w jednym miejscu z różnych usług.

Projektant
Snøhetta, White Arkitekter AB
Program
Obiekt hybrydowy
Kraj
Szwecja, Umeå
Lokalizacja
Centrum miasta
Data realizacji
2014
Skala
> 8000
Powierzchnia
27000
Rodzaj realizacji
Nowy budynek
Forma
Rozczłonkowana bryła
Komponenty
Otwarty plan czytelni, Pokoje pracy cichej, Sale spotkań, Kawiarnia / restauracja, Sala wielofunkcyjna z płaską podłogą, Mała sala audytoryjna, Duża sala audytoryjna, Kącik dla dzieci
Nagrody i wyróżnienia